Mensen struikelen door het leven, ze klooien wat aan, af en toe boeken ze een succes en ze proberen vooral onzekerheden goed te verdragen. Om jezelf lachen als iets fout gaat. Dat werkt iedere dag wel. Maar het lijkt vaak ook wel of het lastig voor mensen is om op die manier normaal te blijven doen.

Het is makkelijker om in van alles en nog wat complexiteit te ontdekken. Door te stellen dat iets ‘complex’ is, hoef jij iets niet op te lossen, blijven dingen ingewikkeld en vooral in stand. Het heeft ook te maken met het idee van maakbaarheid dat zo goed scoort tegenwoordig. Als het leven niet in de ideale vorm aan je voorbijtrekt, is het fijn om iets complex te noemen en buiten jezelf te leggen.

Dat gedrag is terug te vinden bij professionals in onderwijs en zorg, die met kinderen werken die wat ander gedrag vertonen. Een feestterrein voor mensen die van complexiteit houden. Want er zijn immers altijd wel andere professionals die onderzoek nodig vinden, die therapiesuggesties hebben, die graag met grote groepen vergaderen over het complexe probleem. Om dat probleem op te lossen zie je escalatieladders langskomen (of nog erger doorzettingsmachthebbers). Het complexe probleem moet met alles erop en eraan – met name ouders – naar een andere plaats, een hoger niveau waar ze goed zijn in complexiteit.

We moeten af van het ‘over de schutting gooien’ van complexe problemen.

Het helpt ontzettend om de sporten uit die escalatieladder te zagen. We moeten niet telkens de ladder op naar boven, naar iemand anders, naar een andere instelling voor het complexe probleem. Een fijne bijkomstigheid is tegelijk dat het escaleren meteen meestal betekent dat je een kind over de schutting gooit, naar een ander domein. We zijn in dit land zo goed in het over de schutting gooien van complexe problemen. Die schuttingen zijn heel hoog en heel dicht en als je het kind en de ouders daar overheen gooit, ben je het probleem wel kwijt. Dan is het geheel goed geëscaleerd. Lekker complex, lekker ergens anders, niet meer bij jou.

Maar als we het nu eens vasthouden op de plek waar men echt worstelt? Als we daar nu eens wat handig rond klunen in de dingen die we daar kunnen doen? En vraag of iemand over een schutting wil klimmen en zegt: ik kom je helpen gewoon, daar waar jij zit te klooien.

Over de auteur

Mark Weghorst werkt als adviseur en changemaker in jeugdgezondheid, onderwijs en sociaal domein. Vragen stellen en de dingen simpel maken is zijn specialiteit.