Cees Blij

Op stap

Op stap

Een vrij nieuw fenomeen in het praktijk en speciaal onderwijs vormt de transfercoach. Deze coach ondersteunt schoolverlaters bij het vinden van hun plek in de maatschappij op het gebied van werk, opleiding, wonen en vrije tijd. Het betreft jongeren die een mbo-opleiding gaan volgen of starten bij een  beschut werkplek of het vrije bedrijf.

Bij het opvolgen van leerlingen tot twee jaar na hun diploma is herhaaldelijk gebleken dat sommige leerlingen, die ooit met veel positieve erkenning, certificaten en een stabiele thuissituatie hun school verlieten, na slechts een halfjaar tot een jaar in compleet andere omstandigheden terechtkwamen.Zonder werk, met schulden, middelen gebruik en daardoor onvoorspelbaar gedrag, lagen ze thuis eerst tot in de middag in bed en de rest van de dag en deel van de nacht op de bank te gamen. Gefrustreerd en tevens moeilijk aanspreekbaar lagen ze daar zonder idee hoe hieruit te komen. Om te trachten deze situatie te voorkomen is de functie van transfercoach ontstaan. Hier volgt ter illustratie een dag uit het leven van een transfercoach.

Met 2 oud-leerlingen ga ik op stap in de hoop voor hen een juiste bestemming te vinden. De dag begint op tijd, maar niet te vroeg omdat beide jongemannen op dit moment al een half jaar geen enkele vorm van dagbesteding hebben.

Theo heeft nadat hij school verliet een jobcoach toegewezen gekregen, maar helaas was er geen klik met die dame en haar inspanningen leidden niet tot werk. Daarnaast heeft hij enkele periodes bij zijn tante in Alkmaar gewoond, dat maakt het contact lastig.

Youssef is al langere tijd zo somber dat hij vaak niet uit zijn bed kan komen. Hij gebruikt veel lachgas. Daarnaast wil hij niet meer op school zijn nu hij 17 jaar is. Hij heeft uitgesproken naar het MBO te willen, waar hij de capaciteiten voor heeft. Al zegt hij daar aan te twijfelen nu hij zoveel ballonnetjes lachgas heeft gebruikt. Hij gaat wel regelmatig met een oom mee die in de bouw werkt.

Om 11 uur meld ik me bij het huis van Youssef, waar pas bij nadrukkelijk op het raam kloppen door een gespannen moeder wordt open gedaan. Youssef is nog boven, bezig zijn toilet te maken. Zij roept in het trapgat dat hij moet opschieten, waarna een langgerekt en geïrriteerd “Jaaaahhaaa,” van boven klinkt.

Na 5 minuten komt hij op kousenvoeten de trap af, loopt naar de koelkast en pakt daar een fles cola uit en schenkt een fors glas tot de rand toe vol. Uit een keukenkastje grijpt hij een Brusselse wafel met chocolade, dit samen vormt zijn ontbijt. Het is in ieder geval suikerrijk.

Even later lopen we naar de bus. Ondertussen krijg ik een appje van Theo dat hij op de pont staat. Ik app hem achter het CS op ons te wachten. De banenmarkt is vlak bij de Amsterdamse Poort, de ruimte is kleiner dan verwacht. We worden verwezen naar een tafel waar 2 jongemannen zitten voor een banner met de namen van allerlei grote en bekende bouwbedrijven. Gert, een jobcoach van Greenfox, voert het woord en weet de jongens te raken met zijn verhaal. Waarin hij niet nalaat te benadrukken dat hij vroeger ook niet van school hield en regelmatig uit de klas was gelopen voordat hij eruit gegooid werd. Hij geeft aan dat er veel werk is in de bouw en dat dit heel afwisselend kan zijn, van het aanleggen van bedrading via het metselen van muren tot het schilderen van deuren en kozijnen. Vooral dat schilderen vinden Theo en Youssef interessant. Gert noteert de gegevens van de jongens en zegt ze te gaan bellen. Op mijn vraag op het ook mogelijk is om naast een BBL-opleiding 4 dagen te werken reageert hij niet al te enthousiast, omdat het aanbod meestal banen van 36 uur betreft. Over alles valt echter te praten.

Na een lunch bij KFC gaan op weg naar het MBO voor opleidingen in de bouw. We blijken een kleine 2 uur te vroeg, wat bij de jongens een diepe zucht ontlokt. De Open Dag begint pas om 4 uur. Gelukkig vind ik iemand die bereid is ons nu al rond te leiden. De begeleider neemt de tijd om de jongens alles te laten zien en ook de schilderdocent en houtdocent vertellen wat er allemaal te doen valt. We zien gemetselde muurtjes, daken die met dakpannen belegd worden, leidingen die getrokken worden, deuren en kozijnen die geschilderd worden, straataanleg, kortom een diversiteit aan bouwactiviteiten. Bij zowel Youssef als Theo zie ik de ogen glimmen, iets wat je niet snel bij ze ziet. Ook hier worden de jongens serieus benaderd en dat resulteert in een aandachtige,  luisterende houding. Het blijkt dat ze een entreeopleiding hebben, wat voor hen de gezochte opleiding is, omdat ze geen startkwalificatie hebben. De hersenen voor minimaal een niveau 2 opleiding hebben ze echter wel. Ik ga er vanuit dat er inmiddels voldoende water naar de zee is gestroomd, oftewel tijd is verstreken om hun ergste demonen te verdrijven en ze in staat zijn hun blik op de toekomst te richten. Waar mogelijk zal ik ze blijven helpen de juiste focus te houden. Als eerste door met een ouder naar het officiële aanmeldingsgesprek mee te gaan. Bij voldoende aanmeldingen start er in januari een nieuwe entreeopleiding, wellicht dat dit voor de boys een nieuwe start kan betekenen.