De gemeente Tilburg was één van de eerste regio’s die betrokken was bij het rapport ‘De kracht om door te zetten in de praktijk’. Naast dit rapport heeft de gemeente Tilburg zelf ook een plan ontwikkeld om de thuisblijverssituatie te verbeteren. Annelieke van der Meer, leerplichtconsulent en aanjager van het Thuiszitterspact voor de gemeente Tilburg, neemt ons tijdens een gesprek mee door de opzet van deze werkagenda en de werkwijze voor de regio.

Gedragswerk heeft samen met Marc Dullaert het rapport ‘De kracht om door te zetten in de praktijk’ uitgebracht. Tilburg was een van de eerste regio’s uit de eerste ronde van het veldonderzoek. Na afronding van het rapport heeft Gedragswerk gesproken met de gemeente over de resultaten van het rapport.

De gemeente was zelf al actief bezig met het aanpakken van de thuisblijverssituatie en was benieuwd hoe het rapport aansloot bij hun eigen ideeën en planning. Zij hebben het rapport intern pagina voor pagina doorgelopen. Daarmee werd het rapport het werkboek. Hierna volgde een overleg waarin alle bevindingen, vragen en ideeën werden besproken. Verschillende afgevaardigden vanuit de gemeente, de samenwerkingsverbanden, speciaal onderwijs en wethouder van Onderwijs waren hierbij aanwezig.’

Van papieren tijger tot werkbaar document

Annelieke was tijdens dit overleg aanwezig om te vertellen over de werkwijze en aanpak die de gemeente hanteerde. ‘Ik ben in het vorige schooljaar begonnen als aanjager binnen de gemeente Tilburg om het aantal thuiszitters in de regio te verkleinen. Ik startte met het omvormen van het bestaande thuiszitterspact. Van papieren tijger tot werkbaar document. Met concrete stappen, termijnen en afspraken voor alle partijen die met leerlingen te maken hebben. Op deze manier komt er een commitment richting deze leerlingen.’

‘Daarbij hebben we ook een praatplaat gemaakt: een visualisering van de opschalings-pyramide zoals deze in de werkagenda wordt genoemd. In de basis zijn dit allemaal kleine steunpilaren onder een grote pyramide. Deze pilaren staan voor alle partijen die speler zijn op het vlak van onderwijs in de brede zin van het woord.’

De Opschalings-pyramide

De eerste verdieping, de basis op school op orde, geeft aan hoe alle scholen (PO, VO) de basis op orde hebben. Daarbij wordt bijvoorbeeld een zorgstructuur, goede verzuimregistratie en aandacht voor de aanwezigheid bedoeld. Binnen deze verdieping zit ook een ‘nieuwe’ rol voor het leerplichtteam, waarbij ze op alle scholen in een uniforme manier willen gaan werken. Zoals vaste momenten om aanwezig te zijn op scholen, een verzuimoverleg op school, deelnemen aan de ondersteuningsteams. Op die manier is het de bedoeling om verder naar de voorkant te bewegen en sneller betrokken te zijn.

De tweede verdieping geeft het ondersteuningsteam weer. Mocht er zich in de eerste verdieping iets voordoen waardoor een leerling niet de reguliere schoolgang heeft, dan wordt er naar deze verdieping opgeschaald. Tijdens dit proces zitten verschillende partijen aan tafel om te kijken naar wat zowel de leerling als ouder nodig heeft om schoolgang weer te hervatten. Dit kan op verschillende manieren, denk bijvoorbeeld aan een combi met online- of onderwijs op afstand. Bij deze verdieping heeft school nog de regie.

Mochten de doelstellingen of termijnen die afgesproken zijn in het ondersteuningsteam (tweede verdieping) niet gehaald worden, wordt er opgeschaald naar de derde verdieping, het samenwerkingsverband. Het samenwerkingsverband heeft allerlei andere mogelijkheden, waaronder doorverwijzing naar het speciaal onderwijs of de mogelijkheid om een onderzoek in te laten stellen. Van daaruit wordt gekeken naar wat er extra nodig is, maar niet kan worden aangeboden door de huidige school.

Is dit nog niet voldoende, dan wordt er een actietafel georganiseerd. Een actietafel bestaat uit twee delen. Voorheen zaten ouders en leerling aan tafel met alle betrokken partijen. Er is nu besloten om eerst het overleg met alle betrokken partijen te houden en daarna in alle rust het gesprek met de leerling en ouders te voeren. De actietafel wordt altijd afgesloten met een concreet plan en minimaal een onderwijsplek voor de thuiszittende leerling.

Naast de vier verdiepingen zie je ook nog een trappenhuis waar leerplicht (in Tilburg ‘Toegang’) rondloopt en zo op alle verdiepingen kan aansluiten om mee te denken.

Regiobreed draagvlak

Deze werkagenda was in eerste instantie alleen een weergave voor Tilburg. Omdat team Leerplicht/RMC inmiddels geregionaliseerd is hebben ook andere deelnemende gemeentes zich gecommitteerd aan het Thuiszitterspact en is daarmee de basis gelegd voor een regionaal Hart voor Brabant Thuiszitterspact.

Een grote stap voor de regio en gemeentes, maar Annelieke geeft aan dat ze nog wel verder kijken. ‘We hebben zeer veel kennis over hulp voor het kind, de leerling, maar zien een kans bij het bieden van gelijkwaardige hulp aan de ouders. Denk hierbij aan hulpaanvragen, wachtlijsten of het vinden van de juiste instanties/ondersteuning.’ Dat is een mooie uitdaging waar Annelieke mee aan de slag gaat.

Meer weten of eigen ideeën delen?
Annelieke komt graag in contact om verder te praten.
annelieke.van.der.meer@tilburg.nl